Emekli Sandığı emeklisi olan bekar kız çocuğu, yine Emekli Sandığı emeklisi olan babasının vefatı halinde, babasından bağlanacak yetim aylığını tercih edebilir. Bunun için SGK Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığı’na yazılı olarak başvurması gerekiyor.
Tercih ettiği aylık, başvuru tarihini takip eden aybaşından itibaren ödenmeye başlanır, kendi emekli aylığı kesilir. Tek hak sahibi olan kız çocuğuna bağlanacak aylık, babasının emekli aylığının yüzde 50’si kadar olur. Daha sonra isterse, yeniden SGK’ya yazılı olarak başvurup, tercihinden dönebilir.
Prim ödemeden yaş beklemek emekli aylığını düşürür mü?
3 Ağustos 1974 doğumluyum. SGK (4/a) başlangıcım 1997 Haziran. 31 Mart 2021 tarihinde işten ayrılıyorum. Emeklilik için gereken sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını karşılamış oluyorum. Ancak 54 yaşa tabi olduğum için yaşa takılıyorum. 54 yaşa ulaşacağım 2028 yılına kadar çalışmadan beklersem, yani isteğe bağlı olarak ilave prim ödemezsem, alacağım maaşta bir düşüş olur mu? Diğer ifadeyle 54 yaşa kadar çalışmaya devam ederek emekli olmak ile çalışmadan yaşı beklemek arasında emekli maaşı açısından bir fark oluyor mu? Sanırım bu, çalışılırken alınan ücrete de bağlı olabilir. Dilek Birateş
Çalışmadan yaşınızın dolmasını beklemeniz emekli aylığınızın düşmesine neden olmaz. Prim ödemeye devam etmek aylık bağlama oranını, bu da emekli aylığını artırır. Ancak bu durum, sizin de belirttiğiniz gibi çalışırken alınan ücrete ve bundan sonraki süreçte üzerinden prim ödenecek kazanç tutarlarına bağlı. Mevcut prime esas kazanç ortalamasının düşmemesi, bunun için de bundan sonraki süreçte ödenecek primlerin en az mevcut prime esas kazanç tutarları üzerinden ödenmesi gerekiyor. Zira emekli aylığı en basit anlatımıyla, prime esas kazanç ortalaması ile aylık bağlama oranının çarpımından oluşuyor.
Diğer yandan, mevcut kazanç ortalamasını aşağı çekmeden çalışarak prim ödemek avantaj sağlarken, isteğe bağı sigortalı olarak prim ödemek avantaj sağlamaz. Emekli aylığınızda sağlayacağı artış nimet, ödenecek prim tutarı külfet olarak değerlendirildiğinde, avantajlı bir tercih olmaz. İsteğe bağlı sigortalı olarak prim ödemeden emeklilik yaşını beklemek daha doğru olur.
Yurtdışı sigorta nasıl başlangıç sayılır?
Babamın yurtdışında (Azerbaycan) sigorta girişi mevcut. O girişin ülkemizde geçerli sayılması için Ankara’ya dilekçe göndermemiz gerek ama dilekçeyi nasıl yazmam gerektiğini bilmiyorum. Bana yardımcı olabilir misiniz? Hamdi
Uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinde Türk sigortasına girişinden önce akit ülke sigortasına girdiği tarihin Türk sigortasına girdiği tarih olarak kabul edileceğine ilişkin hüküm bulunan ülkelerdeki sigortalılık sürelerini borçlananların, akit ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, Türkiye’de ilk işe giriş tarihi olarak kabul ediliyor. Bu bağlamda, babanızın Azerbaycan’da ilk defa çalışmaya başladığı tarihin Türkiye’de sigorta başlangıcı sayılması için, yurtdışı borçlanması yapması gerekiyor. Borçlanacağı süre önemli değil, 10-15 gün de olabilir. Borçlanma için “yurtdışı süreleri borçlanma talep dilekçesi” (SGK web sayfasından temin edebilirsiniz) ve yurtdışı çalışmalarını gösterir belgeler ile babanızın Kimlik Paylaşım Sistemi’nde kayıtlı adresinin bulunduğu ildeki sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezine başvurmak gerekiyor.
