Küllerinden yeniden doğuş

Lübnan’da, savaşlardan, saldırılardan en büyük yarayı hep başkent Beyrut aldı ve ülkenin turizm sektörü bundan çok etkilendi. Bütün dünyanın şaşkınlık ve hüzünle izlediği limandaki patlamada da Beyrut, büyük zarar gördü.

4 Ağustos Salı saat 18.07’de Beyrut Limanı’ndaki patlamayı bütün dünya şaşkınlık ve hüzünle izledi. 1975-1990 arasındaki İç Savaş, 2006’da 34 gün süren İsrail Savaşı, 2012’deki Suriye saldırısı… Her birinde en büyük hasarı hep başkent Beyrut aldı ve her seferinde tüm Lübnan ve turizm sektörü bundan çok etkilendi. Ama Lübnan her seferinde küllerinden yeniden doğan Anka kuşu (Phoenix) gibi ayaklandı.

Dünyada profesyonel anlamda turizmin başlamasıyla Lübnan, yalnızca Beyrut ile değil zaman içinde UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Aanjar, Baalbek, Byblos, Sur ve Kadişa Vadisi ile; Halil Cibran ve Amin Maalouf gibi dünyaca ünlü yazarlarıyla, Orta Doğu’nun en iyisi olan Lübnan mutfağı ve gece hayatıyla Orta Doğu coğrafyasında yıldızı parlayan bir ülke oldu. Cazibe merkezi hep Beyrut’tu.

Doğu ile Batı’nın karışımı

Beyrut, ülkedeki tüm mezheplerin ve yabancıların yaşadığı bir şehirdir. İç savaştan kalma bir alışkanlık olan Yeşil Hat denen ve Beyrut’u doğu-batı diye ikiye ayıran Hristiyan ve Müslüman mahalleleri ayrımı hâlâ görülür şehirde. Beyrut’un doğusunda Hristiyanlar, batısında Müslümanlar çoğunluktadır. Batı Beyrut’ta kafeler, barlar ve restoranlar Hamra’dadır; doğu Beyrut’ta ise Monot gece ve eğlence hayatının merkezidir. Aşraffiye bölgesinde Hristiyanlar yaşar ve burada kiliseler, lüks konutlar, tiyatro, antikacılar ve alışveriş merkezleri vardır. Şehrin tarihi dokusunu en güzel şekilde günümüze kadar taşıyan Gemmayze ise bar, kafe ve eğlence noktalarıyla öne çıkar.

Şehrin merkezi Downtown’da yıldız şeklindeki Place de l’Etoile (Nejmeh Meydanı), askerî bariyerlerle korunan, tarihi binaların, kafelerin, kilise ve camilerin, saat kulesinin, ünlü markaların satıldığı dükkânlar, souk adı verilen çarşılar ve parlamento binasının bulunduğu trafiğe kapalı bir alandır. Eski bir pagan tapınağı olan, daha sonra Haçlılar tarafından kiliseye, Memlûklar tarafından da camiye çevrilmiş Al Omari Camii, Amir Munzer Camii, Belediye Şehir Meclisi binası, Roma Hamamı kalıntıları, Kapusen Kilisesi, Osmanlı döneminde kışla olarak inşa edilen bugünkü Başbakanlık Sarayı, gösteri ve eylemlerin yapıldığı Şehitler Meydanı, Mohammed el Amin Camii (Mavi Cami), Yeşil Hat üzerindeki Beyrut Ulusal Müzesi, Corniche kıyı şeridi, Raoucheh bölgesindeki Güvercin kayalıkları Beyrut’u gezenler için olmazsa olmazlardır.

Her sıkıntının ardından Batılı turist ayağını çekti, ama Lübnan, Arap ülkeleri sayesinde ayakta durmaya çalıştı. 2019 yılı çok keyifsiz geçti. Ekonomi çöktü, içeride huzursuzluklar tırmanışa geçti ve 17 Ekim’de halk tüm ülkede hükümet karşıtı gösterilere başladı, başbakan istifa etti. Kovid-19 sürecini de iyi idare edemeyen Lübnan, 4 Ağustos Beyrut faciasıyla birlikte büyük bir trajediyle karşı karşıya kaldı. İnsan kayıplarının yanı sıra şehrin yarısından fazlası hasar gördü. En büyük hasar da limana en yakın bölgeler olan Karantina, Mar Mikhael ve şehrin gerçek dokusunu yaşatan Gemmayze’deydi. Tarım ve Kültür Bakanı Abbas Mortada’nın açıklamasına göre, patlamanın olduğu bölgenin civarında kültürel miras özelliğindeki 601 bina hasar gördü ve bunlardan 70’i acilen restore edilmezse yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya.

Restoranlar, Kafeler, Gece Kulüpleri ve Pastane Sahipleri Sendikası Başkanı Tony Ramy, Beyrut patlaması sonucu turizm sektörünün kayıplarının 1 milyar dolara ulaştığını açıkladı. Halk şehri toparlamak ve diriltmek için harekete geçti bile, ama turizmin yeniden canlanması sürecek gibi görünüyor. Küllerinden yeniden doğman ve en kısa zamanda kavuşmak umuduyla güzel Beyrut.

YARDIMLAR ÖNEMLİYARDIMLAR ÖNEMLİ

Lübnan’a yurt dışından bağışlar ve yardımlar gelmeye başladı ama en önemlisi de halkın acil ihtiyaçlarının hemen karşılanması için yapılacak olan bağışlar. Bu nedenle güvenilir STK’lara yapılacak kişisel yardımların önemi büyük.

Benim de çorbada tuzum bulunsun diyorsanız önereceğim birkaç yer:

Lebanese Red Cross (Lübnan Kızıl Haçı)
Impact Lebanon (Afet yardım kampanyası)
Lebanese Food Bank (İhtiyaç sahibi herkese yemek ulaştırıyorlar)
Lebanon of Tomorrow (Evlerin camları, çerçeveleri ve diğer eksikleri konusunda yardım yapıyorlar)
Animals Lebanon (Faciada kaybolan hayvanları arıyor, tedavi gerekiyorsa üstleniyorlar)