BM Genel Sekreteri Guterres: Azerbaycan ve Ermenistan ateşkese saygı göstermeli

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Ermenistan ve Azerbaycan'ı 18 Ekim'de ilan edilen ateşkese uymaya davet etti.

Dün Azerbaycan'ın Gence kentinde aralarında çocukların da bulunduğu 13 sivilin hayatını kaybetmesine yol açan saldırı için "kesinlikle kabul edilemez" diyen Guterres, bir an önce yapıcı müzakerelere başlanması çağrısında bulundu.

Azerbaycan ile Ermenistan 18 Ekim Cumartesi 00.00 itibarıyla Dağlık Karabağ'da insani yardımın ulaştırılabilmesi için ateşkes kararı alındığını açıkladıktan saatler sonra birbirlerini ateşkesi ihlal etmekle suçladı.

Ermenistan Savunma Bakanlığı sözcüsü, Azerbaycan'ın geçici ateşkesin yürürlüğe girmesinden dört dakika sonra Azerbaycan'ın topçu ve roket atışları yaparak ateşkesi ihlal ettiğini söyledi.

Azerbaycan da daha sonraki açıklamasında ateşkesi ihlal eden tarafın Ermenistan olduğunu duyurdu.

Cumartesi günü geçerli olan geçici ateşkes iki ülkenin 27 Eylül'den beri devam eden çatışmalardaki ikinci ateşkes ilanıydı.

Karşılıklı suçlamalar

Ama Cumartesi yürürlüğe giren ateşkesin ihlal edildiği açıklamaları yürürlüğe girdikten kısa bir süre sonra geldi.

Ermenistan Savunma Bakanlığı sözcüsü Shushan Stepanyan Twitter hesabından "Düşman, kuzey yönünde saat 00.04 ila 02.45 arasında topçu mermisi ve güney yönünde de saat 02.20 ila 02.45 arasında roket atışı yaptı" dedi.

Sözcü Stepanyan daha sonra Azerbaycan'ın Pazar sabahı Dağlık Karabağ'ın güneyine saldırı düzenlediğini söyledi ve "Her iki tarafta ölü ve yaralılar var" dedi.

Ermenistan Dışişleri Bakanlığı'ndan Pazar günü yapılan açıklamada, Azerbaycan'ın ikinci defa ateşkesi ihlal ettiği belirtildi ve Ermenistan'ın 'ateşkesin sahada uygulanması için gerekli tüm önlemleri alacağı' ifade edildi.

Azerbaycan ise Ermenistan'ı, havan topları ve havan mermileri fırlatarak ateşkesi ihlal etmekle suçladı. Azerbaycan Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada "Azerbaycan uygun görülen önlemlerle yanıt vermiştir" dendi. Bakanlık daha sonra Ermeni güçlerinin Pazar sabahı saldırılar düzenlediğini, Azerbaycan'ın da saldırıları püskürttüğünü söyledi.

Azerbaycan Savunma Bakanlığı, öğlen saatlerinde Twitter'dan yaptığı açıklamada Ermenistan Hava Kuvvetleri'ne ait bir Su-25 uçağının, Cebrail bölgesinde saldırı düzenlemeye çalıştığı sırada Azerbaycan Hava Savunma Birimleri tarafından düşürüldüğünü açıkladı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da, Pazar günü partisinin Şırnak'ta düzenlenen 7'nci Olağan İl Kongresi'nde, Azerbaycan-Ermenistan arasındaki Karabağ sorununa çözüm için kurulan Minsk grubundaki ülkelerden ABD, Fransa ve Rusya'ya tepki gösterdi.

Azerbaycan'ın, Ermenistan tarafından işgal edilen topraklarını kurtarmak için verdiği mücadelenin doğal ve tabii olduğunu belirten Erdoğan, "Kimdir Minsk üçlüsü; Amerika, Rusya, Fransa. Peki bunlar kimin yanında yer aldılar? Ermenistan'ın yanında yer aldılar. Ve Ermenistan'a, Ermenilere her türlü silah desteğini veriyorlar mı? Veriyorlar. Ve değerli kardeşlerim bütün bunlar yapılırken şu anda Azeri kardeşlerimiz, Ermenilere karşı ciddi bir mücadele içindeler. Bu mücadeleyi neden veriyorlar? Çünkü Azerbaycan'ın işgal altındaki topraklarını, Ermenilerden kurtarmak için bu mücadeleyi veriyorlar. Bundan daha doğal, daha tabii ne olabilir? İnanıyorum ki işgal altındaki bu toprakları Ermenilerden alacaklar ve kurtaracaklar. Ve duadayız" dedi.

Azerbaycan ve Ermenistan dışişleri bakanları, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un arabuluculuğunda Moskova'da 10 saat görüştükten sonra 10 Ekim'de ateşkes kararı almıştı.

Ancak ateşkese rağmen bombardıman haberleri gelmeye devam etmiş, her iki taraf da birbirlerini ateşkesi ihlal etmekle suçlamıştı.

Son ateşkes kararı, Azerbaycan'ın Ermenistan'ı füze saldırısıyla en az 13 sivili öldürmek, 50'den fazlasını da yaralamakla suçlamasının ardından geldi.

Azerbaycan yönetimi, Ermenistan ordusunu Cuma günü ülkenin ikinci büyük kenti Gence ve Mingeçevir'e füze saldırısı düzenlemekle suçlamış, saldırı sonucu yıkılan iki binanın altında çok sayıda sivilin bulunduğunu kaydetmişti.

Azerbaycan Başsavcılığı saldırıda 13 sivilin hayatını kaybettiğini, 50'den fazla sivilin de yaralandığını açıkladı.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Hikmet Hacıyev hayatını kaybedenlerden ikisinin çocuk olduğunu duyurmuştu.

Fransız haber ajansı AFP'nın aktardığına göre Dağlık Karabağ yönetimine bağlı milis güçleri, Azerbaycan ordusunun Cuma akşamı Hankendi ve Şuşa kentine yönelik bombardımanını artırdığını, buna son verilmesi için böylesi bir yanıt verdiklerini açıkladı.

Azerbaycan ayrıca Dağlık Karabağ'ın Cebrail bölgesinde hava saldırısı düzenlemeye çalışan bir Ermenistan Su-25 savaş uçağının düşürüldüğünü duyurdu.

20'den fazla binanın yıkıldığını açıklayan yetkililer, daha fazla kişinin hayatını kaybetmiş olmasından endişeleniyor.

Azeri kaynakları Mengeçevir kentine düzenlenen saldırının füze savunma sistemleriyle etkisiz hale getirildiğini bildirdi.

Aliyev Ermenistan'ı 'savaş suçu' işlemekle suçladı

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev Cumartesi günü, Ermenistan'ı Gence'de "savaş suçu" işlemekle suçladı, "Eğer uluslararası toplum Ermenistan'ı cezalandırmazsa, biz cezalandıracağız" dedi.

Aliyev, Azerbaycan ordusunun Fuzuli ve Cebrail bölgelerinin ele geçirdiğini söyledi.

Cumhubaşkanı Yardımcısı Hacıyev ise, "Ermenistan, zalimce sivillere saldırmaya başladı. Bu Ermenistan'ın terör politikasının göstergesidir. Ermenistan yeni füze sistemleri getirdi ve Azerbaycan şehirlerine saldırdı. Saldırıda can kayıpları var" açıklamasında bulundu.

AFP saldırıların Cuma akşamı Azerbaycan'ın, Dağlık Karabağ'ın başkenti Hankendi'ye yönelik bombardımanı sonrası gerçekleştiğini aktardı.

Reuters, Cumartesi sabahı da Hankendi'de patlama seslerinin duyulduğunu yazdı.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı ayrıca, Azerbaycan Mayın Temizleme Kurumu ANAMA'ya göre, Gence'ye atılan füzelerin SCUD/Ebrus Taktik Balistik füzeleri olduğunu söyledi.

Olay yerinden toplanan parçaların bunu kanıtladığını bildiren Hacıyev "Yoğun sivil nüfusun bulunduğu bir bölgeyi SCUD füzesiyle hedef almak, Ermenistan'ın siyasi ve askeri liderlerinin ahlaksızlığını ve şizofrenik kafa yapılarını gösteriyor" dedi.

Bakü'deki İran Büyükelçiliği de saldırıyı kınadı.

İran ajansı ISNA'nın aktardığına göre İran temsilciliği "Kentlere ve masum insanlara yönelik bu saldırılar tüm uluslararası normları çiğnemektir, savaş suçudur ve bir an önce durdurulması gerekir" ifadelerini kullandı, hayatını kaybedenlere başsağlığı ve yaralılara şifa diledi.

Türkiye'den tepkiler

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Ermenistan'ın ateşkese rağmen savaş suçu işlediğini söyledi ve "Ermenistan'ın saldırılarına sessiz kalanlar ve onları cesaretlendirenler savaş suçlarına ortak olmaktadırlar. Ermenistan ve destekçileri bu katliamların hesabını mutlaka vereceklerdir" dedi.

Savunma Bakanı Hulusi Akar, Azerbaycan Savunma Bakanı Orgeneral Zakir Hasanov ile telefonda görüştü ve görüşmede son duruma ilişkin görüş alışverişinde bulunuldu.

Savunma Bakanlığı'nda yapılan yazılı açıklamada, Bakan Akar'ın saldırıları kınadığı ve "Ermenistan savaş suçu işlemeye, 'ateşkes', 'müzakere' çağrısı yapanlar ise bu saldırıları uzaktan izlemeye devam etmektedir. Sivillere yönelik balistik füzelerle yapılan saldırıların emrini verenler mutlaka bunun hesabını verecek, bu vahşete sessiz kalanları da tarih asla affetmeyecektir" ifadelerini kullandığı belirtildi.

Saldırıya sert tepki gösteren AKP Sözcüsü Ömer Çelik "Ermenistan ve destekçileri savaşın bile hukukunda olmayan katliam şebekesi gibi davranıyor. Bu saldırılar ve katliamlar cezasız kalmayacak. Ermenistan insanlığa karşı suç işlemekten suçludur. İnsanlık ve hukuk adına Ermenistan mahkum edilmelidir" ifadelerini kullandı.

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da Twitter hesabından "Azerbaycan'ın Gence ve Mingeçevir şehirlerine gerçekleştirdiği saldırılarla savaş ve insanlık suçu işleyen Ermenistan'ı şiddetle kınıyorum. Kardeş Azerbaycan halkına geçmiş olsun dileklerimi iletiyor, haklı davalarında yanlarında olduğumuzu bir kez daha tekrarlıyorum" açıklamasında bulundu.