Bilim / Teknoloji

ABD’li bilim insanları araştırdı: Nobel kazanmak için ne yapmak gerekiyor?

06 Haziran 2020 21:35

Northwestern Üniversitesi Kellogg Yönetim Okulu'ndaki araştırmacılar, Nobel ödüllü bilim insanlarının kariyerini meslektaşlarıyla karşılaştırarak önemli bulgular elde etti.

Araştırmacılar, son 100 yılda fizik, kimya veya tıp alanlarında uzmanlaşmış neredeyse tüm Nobel ödüllü kişilerin kariyerlerini incelemek için eşsiz veri setleri oluşturdu. Bunun sonucunda Nobel ödüllü kişilerin kariyerlerinin başından itibaren etkili işler ürettiği, ancak ödülü almadan önceki gidişatlarının diğer meslektaşlarıyla benzer olduğu ortaya çıktı. Ayrıca ödüllü bilim insanlarının çalışmalarının etkisinde galibiyetin ardından geçici ama kayda değer bir düşüş yaşadığı anlaşıldı.

Independent Türkçe'de yer alan habere göre çalışmanın başyazarı Jichao Li, “Bir yandan, Nobel ödüllü ve diğer bilim insanlarının benzer kariyer örüntülerini paylaştıklarını gördük” dedi ve ekledi: "Ancak diğer yandan, Nobel Ödülünü kazananların kariyerlerindeki önceden bilinmeyen farklılıkları da ortaya çıkardık."

Nobel’den önce

Araştırmacıların odaklandığı ilk konu, Nobel kazanmadan önceki kariyer özellikleriydi. Yani ödüllü bilim insanlarını meslektaşlarından ayıran neydi?

Ödül kazananların kariyerlerinin ilk dönemlerinde diğer meslektaşlarının iki katı makale yayımladığı ortaya çıktı. Ayrıca bu bilim insanlarının “hit makale” (son 10 yılda en çok atıf alanlar arasında yüzde 1'lik dilime giren araştırmalar) yayımlama oranı 6 kat fazlaydı.

Yüksek etkili çalışmaların zamanlaması ise, "rastgele etki modelini" ve daha önceki araştırmaların oluşturduğu "başarı zinciri (hot streaks)" örüntüsünü takip etme eğilimindeydi. Yani bu etkili çalışmalar, bilim insanının kariyerindeki herhangi bir anda ortaya çıkabiliyor, ancak kümelenme eğilimi gösteriyordu. Araştırmacılar, bu durumun ödül kazanmayan kişilerle benzer olduğunu ifade etti.

Ancak Nobel ödüllü bilim insanlarının birden fazla başarı zinciri kurma olasılığı diğerlerinden yüksekti. Ayrıca Nobel kazanan çalışmaların yüzde 90’ının bu başarı zincirleri içinde yer aldığı görüldü.

Araştırmanın yazarlarından Yian Yin, “Çalışmamız sonucunda güvenle söyleyebilirim ki bu ‘seçkin’ bilim insanları daha erken üreterek kendilerini diğerlerinden ayırıyor” dedi.

Nobel’den sonra

“Kazan kazan” inancının aksine, söz konusu bilim insanlarının ödülden sonraki iki yıl içinde daha düşük etkiye sahip çalışmalar yaptığı keşfedildi.

Yüzde 11,1 azaldığı görüldü. Phys.org’a göre ödülden 4 yıl sonra etki de eski seviyelerine dönüyordu.

Araştırmacıların “Nobel düşüşü” diye nitelediği durumun, fizikçilerde daha yüksek oranlara ulaştığı ortaya çıktı. Buna göre Nobel ödüllü fizikçiler çalışma etkisinde yüzde 18,1’lik bir düşüş deneyimledi.