Başımız neden belada
Başlıktaki soruya bana göre en doğru yanıtları Yale Üniversitesi’nden emeritus profesör Frank Snowden veriyor. Doktor Snowden salgının ‘neden hızla pandemiye dönüştüğünü’ soran BBC muhabirine bakın neler söylüyor:
Ê İnsanların doğal yaşama müdahalesi ve doğal yaşam alanlarını da işgale yönelmesi en mühim neden. Yaban hayvanlarının yaşam alanlarını yok ettik. Neticede daha önce bizimle hiç teması olmayan yaban hayatıyla iç içe yaşamak zorunda kaldık.
Ê Plansız, programsız şehirleşip dev/mega kentler yaratma sevdamızı biraz abarttık. Temiz suya erişimin zor, temizlik hizmetleri problemli, solunan havanın bile temiz olmadığı kentler yarattık.
Çözümü
yine bilimsel tıp üretecek
Profesör Snowden’a göre çözüm olacaksa -ki muhakkak olacak- yine, yeniden, sadece bilimsel tıp sayesinde gerçekleşecek. Karşımızdaki düşman/ya da düşmanlar çok güçlü. Mikroplar sonsuz sayıları, olağanüstü hızlı ve yetenekleri sınırsız yapısal değişim kabiliyetleri nedeniyle bu savaşta bizden daha yetenekliler. Bizim elimizde ise sadece tek bir silah var: Zekâmız!
Bu ve bundan sonraki pandemiler için aşılar ve ilaçlar üretmeyi zekâmızla başarabileceğiz. Eğer bu gayretlerimizi bilimsel tıbbın ‘etik şemsiyesi’ altında toplumsal sağlık hedefleriyle birleştirerek yapabilirsek ve tabii ki bir de bu çabalara süreklilik kazandırabilirsek önümüzdeki her savaşın galiba biz olacağız.
Pandemiler aynadır
Kanaatim o ki ‘yeni hayat’, bizi sadece fast-food besinleri, otomasyona dayalı tembellik ve obezite teşvikleriyle uzattığı ömrün vazgeçilmezi kronik hastalıklarıyla tehdit etmiyor. Bunlardan çooook daha önemli bir tehdit daha var önümüzde:
Pandemiler!
Doktor Snowden’ın şu cümlesinin de altını kalınca çizin: Pandemiler ayna gibidir. Bize, kendimize dönüp
halimize ve geleceğimize yeniden bakma imkânını bu aynalar verir.
KORONAYA KARŞI ALIŞVERİŞ KILAVUZU
1-Alışverişten önce ve sonra ellerini en az 20 saniye süreyle sabunla yıka veya dezenfekte et.
2-Markette dokunduğun her yerde ‘virüs varmış’ gibi davran. Alışveriş için kullandığın sepetler, raflardan seçtiğin ürünler, ürünleri koyduğun torbalar, kasada geçirdiğin süreçler... Bunlar bitene kadar, elini yüzüne dokundurma!
3-Kasadaki görevliyle bir-bir buçuk metrelik sosyal mesafeni koru.
4-Mümkünse para değil kredi kartı kullan, temassız kart ile ödemeyi tercih et.
5-Paketleri doldurduğun naylon poşetleri eve sokma, kapı önünde bırak. İçinden çıkardığınız paketleri bol sabunlu suya veya dezenfektana batırılmış bir kağıt havlu ya da bez parçasıyla itinayla sil. Sebze ve meyveleri bol suyla yıkaman yeterli olacaktır...
6-Kapı önünde bıraktığın naylon poşetlerden birini ters çevir. Diğerlerini onun içine yerleştir ağzını sıkıca bağla ve çöpe at.
